a a a

Polichromia

Całe wnętrze cerkwi Hagia Sophia pokryte jest malowidłami zgodnie z programem powstałym w czasach bizantyńskich po okresie ikonoklazmu. Program ikonograficzny względnia zasadę hierarchii – od tematów objawiających podstawowe prawdy wiary, ponadczasowe, ku historycznym

Napis na łuku absydy: «Ίδετε, ίδετε, ότι εγώ ειμί και ουκ εστί Θεός πλην εμού. Εγώ εποίησα γην και άνθρωπον επ’ αυτής» "Zobaczcie więc, że to ja jestem i nie ma obok mnie żadnych bogów" (Pwt 32,39) "Ja uczyniłem ziemię i stworzyłem na niej człowieka" (Iz 45,12). 

W kopule symbolizującej niebo przedstawiono teofaniczną wizję Boga w wiecznej chwale, składanej Mu przez anioły najwyższej triady.

W centralnej części kopuły znajduje się polichromia o rozpiętości około 5 metrów ukazująca Chrystusa Pantokratora, władcy świata w otoczeniu aniołów. fot. Andrzej Charyło

W absydzie nad ołtarzem zgodnie z kanonem dominuje wizerunek Bogarodzicy w typie ikonograficznym Oranty, Modlącej się. Matka Boża jest pomostem, łączącym Niebo z Ziemią, ludzi z Bogiem. Wierni kierują do Niej swe prośby o wstawiennictwo przed Stwórcą. 

Niżej, w części ołtarzowej przedstawiona jest Eucharystia Apostołów. 

Najniżej, w części ołtarzowej jest rząd Ojców Cerkwi. fot. Andrzej Charyło

Od lewej: św. Ignacy Antiocheński, św. Grzegorz Teolog, św. Jan Chryzostom.

 

Od lewej: św. Bazyli Wielki, św. Atanazy Aleksandryjski, św. Cyryl Aleksandryjski.

 

W półkolistych trójkątnych pendentywach znajdują się postacie czterech ewangelistów: Mateusza, Marka, Łukasza i Jana. 

Cykl ewangeliczny, ukazujący dwanaście wydarzeń, które w roku liturgicznym stały się wielkimi świętami rozwija się na sklepieniu obejścia nawy, zstępując w sferycznym biegu na górne partie ścian. 

Po trzech kanonicznie niezbędnych wątkach – doksologicznym (w kopule głównej), profetycznym i ewangelicznym – niższe strefy nawy oraz wydzielone pomieszczenia cerkwi, traktowano swobodniej.

Ikonograficzny program w cerkwi Mądrości Bożej w Białymstoku wypełniał profesor Konstantinos Ksenopulos, Grek z Katerini.  Uczył się on sztuki ikonopisania w szkole ikonograficznej na Świętej Górze Athos, w czasach, gdy pozostawała ona jedyną szkołą ikonograficzną na świecie. Konstantinos Ksenopulos łączy pisanie ikon z teologią. Uważa, że bez znajomości teologii nie można być dobrym ikonografem. W swoim życiu miał około dwóch tysięcy uczniów. Ikony pisał miedzy innymi w Finlandii, Francji, Niemczech, Austrii, Konstantynopolu, Zimbabwe, Tanzanii, Argentynie, Kanadzie, Egipcie, na Athosie. W 2001 roku został laureatem prestiżowej nagrody im. Księcia Konstantego Ostrogskiego, przyznanej przez zespół skupiony wokół redakcji Przeglądu Prawosławnego za wybitne osiągnięcia w dziedzinie sztuki, inspirowanej prawosławną duchowością.

 

serwisy internetowe strony internetowe