Liturgia Wielkiej Soboty

Wielka i Święta Sobota to dzień, który łączy Wielki Piątek, uobecniający wspomnienie Ukrzyżowania, z dniem Chrystusowego Zmartwychwstania. W Wielką Sobotę Cerkiew wspomina pogrzeb Jezusa Chrystusa oraz zstąpienie Zbawiciela do otchłani. Synaksarion Wielkiej Soboty ukazuje, że „Święta Czterdziesiątnica przewyższa wszystkie pozostałe dni w roku, ale jeszcze bardziej od niej Wielki Tydzień, a z dni Wielkiego Tygodnia największy, czyli ta Wielka Święta Sobota (…) Słowo Boże zstąpiło więc z ciałem do grobu, zstępuje ono też do otchłani z nieskalaną i Bożą swoją duszą, oddzieloną po śmierci od ciała". 

W Wielką Sobotę w cerkwi Hagia Sophia o godz. 6.00 została odprawiona Boska Liturgia św. Bazylego Wielkiego, która rozpoczęła się wieczernią. Charakterystyczną cechą wielkosobotniej Liturgii jest czytanie starotestamentowych proroctw. W pierwszych wiekach chrześcijaństwa w Wielką Sobotę dokonywano chrztu katechumenów. Z tego powodu w czasie Liturgii zamiast „Święty Boże”  śpiewa się „Ci, którzy w Chrystusie są ochrzczeni, w Chrystusa są przyobleczeni” (Jelicy wo Christa krestistiesia, wo Christa oblekostiesia). Innym nawiązaniem do starożytnej praktyki chrztu katechumenów jest czytanie fragmentu z listu św. Pawła do Rzymian (Rz 6, 3-11), który recytowany jest podczas sakramentu chrztu. Po odczytaniu lekcji apostolskiej śpiewane są wersety z psalmów, w trakcie których zmieniane są szaty duchowieństwa oraz przykrycie ołtarza z koloru ciemnego na jasny. Następnie czytany jest fragment z Ewangelii według św. Mateusza (Mt 28, 1-20), mówiący o radosnej nowinie odnoszącej się do Zmartwychwstania Pańskiego: (…) wstał z martwych, jak powiedział (Mt 28, 6). Na Liturgii śpiewany jest zadostojnik "Nie płacz nade mną, Matko" (Nie rydaj mienie Mati). 

Po zakończeniu Liturgii, zgodnie z wielowiekową chrześcijańską tradycją, został pobłogosławiony chleb, wino oraz suszone owoce ku pokrzepieniu sił wiernych.